حلال های شیمیایی: Chemical solvent
حلال های شیمیایی به موادی گفته می شود که قابلیت حل کردن یک ماده دیگر را در خود دارند. محلولها از دو بخش حلال و حل شونده تشکیل شده اند و حلال به بخش عمده ای از محلول که حل شونده را در خود حل میکند گفته میشود.
عموما بین حل کننده و حل شونده واکنشی رخ نمی دهد و ماده جدیدی تولید نمی شود. به عنوان مثال هنگامی که آب در یک ماده قطبی حل می شود، به دلیل نیرویی که از طرف حلال به مولکول های آب وارد می شود، مولکول های آب از هم جدا شده و در بین مولکول های حلال قرار می گیرند.
حلالهای شیمیایی انواع مختلف دارند و هر ماده ای در حلالی از نوع خود حل میشود. به عنوان مثال حل شونده های قطبی در حلالهای قطبی از نوع خود حل می شوند. انتخاب حل کننده قطبی برای یک ماده غیر قطبی کاری اشتباه است و اگر قصد داریم که محلول حاصل را در یک واکنش شرکت بدهیم باید به اثرات و واکنش های انجام شده توسط خود حلال نیز توجه داشته باشیم.
حلال معمولا یک ماده مایع است اما میتواند به صورت جامد یا گاز نیز باشد. مقدار حل شونده ای که میتواند در حجم خاصی از حلال حل شود با تغییر دما تغییر میکند. حلال ها معمولا نقطه جوش پایینی دارند و به آسانی بخار می شوند (مانند اتانول) بیشتر حلال های مورد استفاده در صنایع شیمی حاوی عنصر کربن می باشند که به آنها حلال های ارگانیک و بقیه حلال ها را غیر ارگانیک می نامند. همچنین یکی از پرفروش ترین مواد شیمیایی حلال های شیمیایی هستند که بسیار پرکاربرد و حائز اهمیت می باشند.
حلال ها کاربرد های وسیعی در صنایع شیمیایی  دارویی  نفت و گاز و ترکیبات شیمیایی و فرآیند های  تصفیه دارند.
 
انواع حلال ها:
آب:
مولکول آب (HOH) هم اتم هیدروژن و هم عامل OH- دارد؛ بنابراین هم باز و هم اسید و از این رو از لحاظ شیمیایی خنثی است. آب خالص یا آب مقطر اسیدها، قلیاها، نمک‌های فلزی، صمغ‌های گیاهی، چسب‌های قوی (مانند: سریشم، چسب کازیین، چسب نشاسته، چسب اوره فرمالیدیید و ملامین فرمالیدیید)، سریش، رنگ پلاستیک و الکل‌ها را در خود حل می‌کند.
متداول ترین حلال که دارای کاربرد وسیعی است و حل کننده ای بسیاری از مولکول های قطبی و کوالانسی میباشد همان آب است  که به محلول های آنها محلول آبی گفته میشود.تمام پروتئین داخل سلول ها و بسیاری دیگر از مواد یونی داخل بدن ما همگی حلال در آب هستند.
حلالهای آلی (غیرآبی):
حلال های که در ساختار خود کربن و اسکلت های کربنی دارند را حلال های آلی می گویند که خود به چندین دسته به عنوان هیدروکربن های آلیفاتیک، هیدروکربن های آروماتیک، هیدروکربن های حلقوی، هیدروکربن های معطر، هیدرو کربن های هالوژنه و "کتون ها، اترها، الکل ها، آلدهید ها و آمین ها" که به آنها حلال های اکسیژنی نیز گفته میشود، طبقه بندی میشوند.

1. الکل ها
2. استرها
3. اترها
4. استون یا دی متیل کتون
5. بنزن
6. تولوئن (متیل بنزن)پ
7. زایلن (دی متیل بنزن)پ
8. کلروفرم
9. تترا کلروکربن
10. تربانتین

حلال های معدنی:
به حلال های شیمیایی که در ساختار خود اسکلت های کربنی مانند حلال های آلی ندارند حلال های معدنی گفته میشود و کاربرد آنها در مواقعی است که در یک آزمایش که نیاز به حلال غیرآلی دارد از حلال جهانی یعنی آب نیز نمیتوان استفاده کرد.
 آمونیاک، سولفوریل کلرید، گوگرد تری اکسید، فسفریل کلرید، دی نیتروژن تترا اکسید، برم پنتا فلوئورید، هیدروفلوئوریک اسید، سولفوریک اسید، نمونه هایی از حلال های معدنی به حساب می آیند.


لیست حلالهای شیمیایی مرک